Principi zvanične statistike

FUNDAMENTALNI PRINCIPI ZVANIČNE STATISTIKE*

A/RES/68/261 od 29 januara 2014.

Potreba za uspostavljanjem seta principa koji upravljaju službenom statistikom postala je očigledna krajem 1980-tih, kada su se zemlje srednje Evrope počele mijenjati iz centralno planiranih ekonomija u tržišno orijentirane demokratije. Bilo je od ključne važnosti osigurati da nacionalni statistički sistemi u takvim zemljama budu u stanju proizvesti odgovarajuće i pouzdane podatke koji su u skladu s određenim profesionalnim i naučnim standardima. U tom smislu, Konferencija evropskih statističara razvila je i usvojila Fundamentalne principe zvanične statistike 1991. (CES/702), koji su naknadno usvojeni 1992. godine na nivou ministara od strane ECE-a kao Odluka C(47). Statističari u drugim dijelovima svijeta ubrzo su shvatili da su principi mnogo šireg, globalnog značaja. Nakon međunarodnog savjetodavnog postupka, postignuta je prekretnica u historiji međunarodne statistike kada je Statistička komisija Ujedinjenih naroda na svojoj posebnoj sjednici održanoj od 11. do 15. aprila 1994. godine usvojila isti set principa – s revidiranom preambulom – kao UN Fundamentalni principi zvanične statistike.

Na svojoj četrdeset drugoj sjednici 2011. godine, Statistička komisija raspravljala je o Fundamentalnim principima zvanične statistike i potvrdila je da su principi i danas relevantni kao što su bili u prošlosti, te da nije potrebna revizija samih 10 principa. Međutim, Komisija je dala preporuku da Prijatelji iz grupe predsjedavajućih revidiraju i ažuriraju preambulu Fundamentalnih principa uzimajući u obzir novine od vremena kada su principi prvi put formulirani. Na svojoj četrdeset četvrtoj sjednici 2013. godine, Statistička komisija usvojila je revidiranu preambulu.

Na istoj sjednici Komisija je preporučila Ekonomsko-socijalnom vijeću donošenje nacrta rezolucije o Fundamentalnim principima službene statistike. U skladu s ovom preporukom, Vijeće je u svojoj rezoluciji 2013/21 od 24. juna 2013. podržalo Fundamentalne principe. Istom rezolucijom Vijeće je preporučilo Generalnoj skupštini potvrđivanje Fundamentalnih principa. Na osnovu preporuke Ekonomsko-socijalnog vijeća, predstavnik Mađarske zajedno sa 48 ko-sponzora, predstavio je nacrt rezolucije o tom pitanju na šezdeset osmoj sjednici Generalne skupštine. Nakon kratkog neformalnog savjetovanja, Skupština je u svojoj rezoluciji 68/261 od 29. januara 2014. podržala Fundamentalne principe službene statistike.

* Dostupno na engleskom jeziku